Pastasaus met verse tonijn - kast vol kookboeken 50

Aflevering 50 van Mijn kast vol kookboeken! Mijn dochter zei dat ik een grote taart had moeten maken, maar dat komt wel bij 100. Op het moment is bakken een beetje lastig omdat ik moet wennen aan het vervangen van melk. Voor vandaag heb ik een heerlijke pastasaus voor jullie.

Ik heb wel eens verteld dat ik bijna al mijn kookboeken met Italiaanse recepten had weggedaan, omdat ze vol stonden met sluikreclame voor Bertolli en dergelijke.
In diezelfde tijd vond ik in de kringloopwinkel een boek met de titel "100 pastasauzen". Helemaal vol met verse ingrediënten, geen pakjes en zakjes en zeker geen kant en klare saus. 
Een van mijn dochters kookt er graag uit, omdat de recepten niet bewerkelijk zijn, en allemaal voor een pastamaaltijd, waar ze gek op is.

Het boek is in 2011 geschreven door Thea Spierings, en uitgegeven door Karakter. Het is dus niet gedateerd, en de ingrediënten zijn in elke supermarkt verkrijgbaar. Thea Spierings is chefkok, en heeft al heel wat kookboeken op haar naam staan. In dit boek staan alleen recepten, geen informatieve hoofdstukken over gereedschappen, ingrediënten en dergelijke.

Het boek is onderverdeeld in kaas / groenten / vis / vlees / klassiekers / snel. Alleen in het hoofdstuk klassiekers vind je de bekende Italiaanse sausen als alle vongole en alla marinara. De rest van de recepten is origineel en vaak verrassend. Paddenstoelen-kokossaus, broccoli-ansjovissaus, konijnen-mosterdsaus...

Het boek is nieuw verkrijgbaar voor 16 euro, maar ook tweedehands te vinden. ISBN 9789061129905. Ik raad het boek zeker aan als je een pastaliefhebber bent.

Het recept dat ik voor deze aflevering heb gekozen, is "verse tonijnsaus". Het bevat sterke smaakmakers als ansjovis, kappertjes en verse citroensap. Bovendien gaat er een behoorlijke hoeveelheid wijn in. Door het inkoken gaat weliswaar veel alcohol eruit, maar het is al met al niet geschikt voor kleine kinderen. Zelf vond ik het heel erg lekker, juist door de heftige smaken.

Verse tonijnsaus
Voor 4 personen
Ik heb het recept een beetje anders opgeschreven, om de ingrediënten en de handelingen te scheiden. Bovendien heb ik er wat ervaringstips in verwerkt.

klein handje verse basilicum
zout en peper
schil en sap van 1 citroen
100 ml olijfolie voor de marinade en extra voor het bakken
200 gram tonijn, vers of uit de vriezer (ik heb 100 gram per persoon gebruikt)
1 blikje ansjovis
2 tenen knoflook
2 eetlepels kappertjes
2 eetlepels zwarte olijven
1 rode peper
100 ml droge witte wijn
500 gram rijpe tomaten

Voorbereiding ingrediënten:

• Als je diepvries tonijn gebruikt, ontdooi die dan op tijd.
• Hak de basilicum fijn (of gebruik gedroogde kruiden)
• Rasp de schil van de citroen en pers hem uit.
• Snijd de tonijn in blokjes, niet te klein.
• Laat de ansjovis uitlekken.
• Pers de knoflook uit.
• Hak de kappertjes met een koksmes fijn.
• Hak of snijd de olijven wat kleiner.
• Maak het pepertje schoon en hak hem fijn.
• Snijd de tomaten klein. 

Bereiding:

1. Meng basilicum, zout, peper, citroenrasp, citroensap en 100 ml olijfolie, smeer de blokjes tonijn ermee in en laat 30 minuten staan. Overigens is dit veel te veel olie.
2. Kook op tijd de pasta.
3. Verwarm 1 eetlepel olijfolie in een pan en roer de ansjovis erdoor tot hij is gesmolten. (Dat staat er echt en dat is ook ongeveer wat er gebeurt.)
4. Meng er de knoflook, kappertjes, olijven en pepertje door en roerbak dit 1 minuut. Schep de tonijn met marinade erdoor en schroei die aan alle kanten snel dicht. Niet te lang, dan wordt hij droog. Haal uit de pan om overgaren te voorkomen.
5. Breng de wijn met de tomaten aan de kook en laat 5 minuten op laag vuur inkoken, tot de tomaten zacht zijn. Meng met de tonijn. 
6. Breng indien nodig op smaak met zout en peper. Ik heb de pasta vervolgens door het eten geschept.

Tip: lekker met tagliatelle of met stokbrood. 

Eet smakelijk!


Voor meer informatie over het project "Mijn kast vol kookboeken", klik hier.
Voor mijn galerij met alle afleveringen tot nu toe, klik hier. 

Vegetarische aardappelschotel met een Thaise twist - Kast vol kookboeken 49

De allerlekkerste roerbakgerechten. Dat is een boek waar ik naar grijp als ik niet te moeilijk maar wel iets nieuws wil koken. Alle recepten die ik heb geprobeerd gaven heerlijke gerechten, en ze lukten probleemloos. Echt een aanrader als je graag wokt. 

De 170 recepten zijn onderverdeeld in:
- soepen en voorgerechten
- gevogelte en vlees
- vis en schaaldieren
- vegetarische gerechten
- rijst en noedels
Overal staat een kleurenfoto bij en een serie stap-voor-stap-foto's. Niet dat ik die laatste ooit gebruik, maar vooruit. De recepten zijn bondig geschreven, en vaak nog aangevuld met een tip van de kok of een variatie. Er worden geen buitenissige* ingrediënten of technieken gebruikt. 
Wat ik wel mis is de bereidingstijd. Die moet ik zelf inschatten voor het koken.

De schrijver van het boek wordt niet vermeld, alleen de uitgever: Parragon. Het is vertaald uit het Engels, maar de originele titel of schrijver staat er niet bij. Dan word ik nieuwsgierig, en via internet kom je een heel eind als je geduld hebt: "Greatest ever wok & stirfry; easy and delicious step-by-step recipes". Maar de schrijver blijft onbekend. 
Ik heb zitten zoeken of er in het Engels een wezenlijk verschil is tussen "to wok" en "to stir-fry", maar dat is niet anders dan in het Nederlands. Roerbakken doe je in een en wok of een andere pan, in een wok kun je ook andere technieken dan roerbakken gebruiken.
Wikipedia heeft ook nog wat interessants te melden op z'n Engelse pagina: de term stir-fry is in 1945 geïntroduceerd door  de schrijver van "How to cook and eat in Chinese". Ze schreef (en ik vertaal): "ch'ao kan grofweg worden omschreven als het op-hoog-vuur-vetarm-voortdurend-omscheppend-snel-bakken van kleingesneden voedsel met vochtige kruiderij". Het lijkt nog het meest op het westerse sauteren. Omdat de timing zo belangrijk is, en je zo snel werkt, zou je het ook flitskoken (blitz-cooking) kunnen noemen." Duidelijk dat die laatste term het niet gered heeft, maar stir-fry is de voorvader van "roerbakken".

Het boek uit 2004 is tot mijn verbazing nog nieuw te krijgen voor 18 euro, maar ook tweedehands uitstekend verkrijgbaar. ISBN 9781405421331

Het recept dat ik gekozen heb voor deze aflevering komt uit het hoofdstuk vegetarisch, en het is zelfs veganistisch (en dus koemelkvrij). 

Vegetarische aardappelschotel met een Thaise twist
In het boek heet dit gewoon "aardappelschotel", maar de Thaise twist zie ik in kokosmelk, citroengras, limoensap en lente-ui. 

De bereidingstijd zit 'm vooral in het snijden van de groenten. Neem daar de tijd voor. Daarna ben je zo klaar.

Alles wat hieronder tussen haakjes staat, komt van mij.

900 gram glazige aardappels (bedoeld wordt: vastkokende)
2 eetlepels plantaardige olie
1 gele paprika, zonder zaadjes en gesneden
1 rode paprika, zonder zaadjes en gesneden
1 (winter)wortel, in luciferdunne reepjes
1 courgette, in luciferdunne reepjes
2 teentjes knoflook, uitgeperst
1 vers rood pepertje, zonder zaadjes en gesneden
bosje lente-uitjes
1,25 deciliter kokosmelk
1 theelepel citroengras, gehakt (en dus vers)
1 theelepel limoensap
geraspte schil van 1 limoen
1 eetlepel verse koriander, gehakt

(Even over de ingrediënten. Ik heb alles vers gekocht. Dus verse citroengrasstengels, een verse limoen, verse koriander... nou ja, geen verse kokosmelk. 
Je kunt een heleboel vervangen door niet-vers. Poedercitroengras, sambal ipv pepertje, limoensap uit een flesje, gedroogde koriander, knoflookpoeder... ik zou het voor de smaak en de voedingswaarde niet aanraden, maar het kan wel en je bent goedkoper uit.)

Tip van de kok: Zorg ervoor dat u de aardappels niet te gaar kookt, want dan zullen ze tijdens het roerbakken uit elkaar vallen. 
(Ik zou eraan toe willen voegen: ook niet te kort, want dan krijg je ze niet gaar tijdens het bakken.)

(0. Dit staat er niet bij als stap: maar snijd de paprika's, de wortel, de courgette, het pepertje en de lente-ui, pers de knoflook uit, hak de koriander en het citroengras fijn, rasp de schil van de limoen en pers hem daarna uit.)

1. Snijd de aardappels met een scherp mes in blokjes.

2. Breng een grote pan met water aan de kook en kook de aardappels hierin 5 minuten. (Ik heb op dit punt zout toegevoegd.) (Begin te tellen als het water weer kookt na toevoeging van de aardappel.) Laat ze daarna goed uitlekken.

3. Verhit de olie in een voorverwarmde wok of grote koekenpan. Draai de pan rond tot de olie heel heet is (maar nog niet rookt). 

4. Roerbak hierin (op hoge temperatuur en voortdurend omscheppend) aardappels, paprika, wortel, courgette, knoflook en pepertje gedurende 2-3 minuten.

5. Voeg lente-ui, kokosmelk, citroengras en limoensap toe en roerbak nog 5 minuten. 

6. Voeg limoenschil en koriander toe, roerbak nog een minuut en dien dan gelijk op.

Ik vond het een lekker gerecht, en behoorlijk anders dan we gewend zijn. De smaak mag van mij wel steviger: meer limoensap, meer knoflook, meer pepertjes. En ik heb zowel bij het koken van de aardappels als bij het roerbakken zout toegevoegd. 

 Voor wie het ook gaat uitproberen: eet smakelijk!

Voor meer informatie over het project "Mijn kast vol kookboeken", klik hier.
Voor mijn galerij met alle afleveringen tot nu toe, klik hier. 

---

* Buitenissig is een woord dat door Douwes Dekker (Multatuli) is bedacht in zijn Max Havelaar. Het was een speelse taaluitvinding, en hij bedoelde ermee: buiten dat wat gewoon is. Hij schreef het met een trema op de i: buitenïssig.

Pap met appel uit de oven - Kast vol kookboeken 48

Het boekje dat in deze aflevering centraal staat, komt uit het uitverkoopkastje van onze boekhandel. Ik kan het nooit laten om even te kijken of er een buitenkansje tussen zit. Liefst een bijzonder thema, zodat het echt een aanvulling is op mijn verzameling.
Deze keer vond ik het boekje "Pap, muesli en granola". Natuurlijk kocht ik hem vanwege de granola, ik ben dol op het zelf maken van "crunchy muesli".
Wist je dat het woord cruesli een merknaam is, en fabrikanten zich daarom in bochten moeten wringen om een herkenbare naam te geven aan hun "knapperige muesli"? Het Engelse woord is granola, dus ik ging ervan uit dat het een van oorsprong Engels boek was. Maar nee: de oorspronkelijke titel is
"Gröt & muesli". Het is Zweeds! Gröt betekent pap, en is vast verwant aan onze "grutten".
Maar, hoewel ik het boek dus kocht vanwege de granolarecepten, heb ik voor deze aflevering gekozen voor iets anders: een van de pap-recepten. Pap heeft een oubollige reputatie, maar ik houd eigenlijk best van Brinta, Weetabix, griesmeelpap enzo. Tijd voor iets nieuws!

Het is geen dik boekje, het bevat ongeveer 50 recepten. Eerst papsoorten op basis van haver, gerst, rogge, en tarwe. Dan andere bereidingswijzen, de verwerking van restjes pap, en tenslotte nog een paar bladzijden met muesli, granola, fruit en jam.
Tussendoor wordt ook wat theorie behandeld over graansoorten, bereidingswijzen en gereedschappen.
Er wordt heel veel vers fruit gebruikt in de recepten, en bij elk recept staat ook een stukje over de geschiedenis of andere wetenswaardigheden. En een foto, ook heel belangrijk. Het verbazende is, dat ze erin zijn geslaagd om de pap aantrekkelijk te fotograferen :-)

Het boekje is in 2015 uitgekomen in het Nederlands, en gewoon nog nieuw verkrijgbaar. ISBN 9789044743203. Het is geschreven door Viola Adamsson, een Zweedse dokter die zich gespecialiseerd heeft in de Scandinavische voedingsgewoonten. Vandaar dat ze uitgebreid ingaat op de gezondheidsaspecten.

Ik heb dus gekozen voor een paprecept, maar dan wel een met een twist: pap met appel uit de oven. Eigenlijk staat er dat je speltvlokken en quinoavlokken moet gebruiken, maar mijn supermarkt had alleen de eerste, en het ging prima toen ik voor beide de speltvlokken gebruikte.
Als je de pap in de oven zet, ziet het er niet uit alsof het enige stevigheid gaat krijgen. Maar na een dik halfuur komt er toch wat lekkers uit de oven! Gaar, goudbruin en geurend. Ik vond het heel lekker, hoewel ik wat aanpassingen ga doen de volgende keer. Zo houd ik zelf meer van kaneel dan van kardemom, mag er best wat meer zout en suiker in (sorry dokter), en kan ik allerlei varianten bedenken met ander fruit.

Er staat in het boekje dat het 6 porties zijn, maar ik zou zeggen 3. Dan heb je zo'n 400 kcal per persoon binnen, een volledige maaltijd.

Pap met appel uit de oven
Een perfect ontbijt voor in het weekend. Bak de pap in de oven en zet de schaal op tafel.

70 gram speltvlokken
50 gram quinoavlokken (ik heb dus 120 gram speltvlokken gebruikt)
500 ml volle melk (geitenmelk, in mijn geval)
2 eieren
1 mespunt zout (mag best wat meer)
1/2 theelepel versgemalen kardemom
1 eetlepel ruwe suiker (mag best wat meer)
60 gram rozijnen
1 appel in stukjes

Kardemom komt uit Zuid-Oost-Azie en is in Scandinavie een veelgebruikte specerij sinds de Vikingen het meenamen. Zweedse koffiebroodjes smaken er bijvoorbeeld naar. Wikipedia zegt dat het naar bergamot, citroen en kamfer ruikt. Die kamfer is de reden dat ik er niet zo dol op ben, het doet me te veel aan zeep denken. De volgende keer gebruik ik speculaaskruiden, daar zit ook wat kardemom in, en in mijn tijd bij de Daring Bakers waren speculaaskruiden mijn handelsmerk :-)

Goed, het recept:
Verwarm de oven voor op 200 graden.
Meng de vlokken met de melk, de eieren en de overige ingrediënten in een kom. Giet het mengsel in een ingevette ovenschaal (oppervlak ongeveer 500 vierkante centimeter).
Bak ongeveer 25 minuten in het midden van de oven. 
(Bij mij duurde het 35 minuten tot de pap goudbruin was en wat stevigheid had. Vervolgens heb ik het nog 10 minuten laten afkoelen om wat op te stijven.)

Strooi wat ruwe suiker over de pap.
Serveer de pap met een beetje vanilleyoghurt of melk. (Dat zou ik nou weer niet doen.)

Ik vond de gare speltvlokken heel lekker om te eten. Ze hebben nog een vlokkenstructuur maar zijn toch helemaal zacht. Ze nemen natuurlijk de smaak aan van je vulling, maar zelf voegen ze ook wat extra's toe, iets nootachtigs.
Ik kan me zo voorstellen dat bessen ook heerlijk zijn in dit recept. Of walnoten bij de appel. Of veel rozijnen erin en dan keukenstroop erbij eten. 

Hoe dan ook: eet smakelijk!

Voor meer informatie over het project "Mijn kast vol kookboeken", klik hier.
Voor mijn galerij met alle afleveringen tot nu toe, klik hier.

Brood-roos met pesto - kast vol kookboeken 47

Voor meer informatie over mijn project "Mijn kast vol kookboeken", klik hier.

Zoet zonder zuivel. Dat is mijn nieuwste bakboek. Bruikbaar voor iedereen met lactose-intolerantie of koemelkallergie. 
Het is geschreven door Erica Schot, die al eerder "Lekker zonder koemelk" schreef. Dat was een basiskookboek, en "Zoet zonder zuivel" is een bakboek. Het zijn trouwens niet allemaal zoete recepten, in het broodhoofstuk staan ook hartige gerechten. 
Beide boeken zijn nieuw verkrijgbaar: ISBN 9789402164190 en 978940213878.

Het boek bevat meer dan 120 recepten, van toetjes tot taarten en van bonbons tot krentenbollen. Ook verjaardagstaarten en kruidnoten kwam ik tegen!
Het boek ziet er vrij eenvoudig uit, maar van elk recept is een kleurenfoto opgenomen (hoewel je soms zelf even moet uitzoeken welke foto bij welk recept hoort). 
Het niveau is niet heel hoog, en dan bedoel ik de moeilijkheidsgraad, maar ook de kwaliteit van de receptuur. Maar de recepten zijn getest en zouden moeten lukken. En ze zien er heel lekker uit!
Erica heeft veel variatietips opgenomen, en in de inleiding ook wat uitleg over verschillende soorten plantaardige melkvervangers.
Ik ben heel blij met mijn nieuwe boek en raad het iedere bakker die melkvrij moet (of wil) bakken aan.

Vandaag heb ik een van de recepten geprobeerd: de broodroos met pesto. Het is een hartig Italiaans broodrecept, maar dan omgetoverd tot roos. Het mag er dan ingewikkeld uitzien, het is een eenvoudig kunstje om te leren.

Broodroos met pesto
*opmerkingen tussen sterretjes zijn van mij* 

Voor het deeg:
7 gram droge gist
50 ml warm water *niet te heet, dan gaat de gist dood*
200 ml plantaardige melk *Erica gebruikt rijstmelk*
2 theelepels Italiaanse kruiden
1 theelepel zout
1 ei
500 gram bloem
ronde ovenschaal, 25 cm
Voor de vulling:
75 gram plantaardige margarine
50 gram basilicum pesto
*ik heb alleen pesto gebruikt als vulling, geen margarine*

Week de gist in het warme water. 
*Eigenlijk hoeft dat niet met de Nederlandse instantgist, maar het kan geen kwaad. Lees hier uitleg.*
Verhit de rijstmelk totdat deze bijna kookt. Voeg, van het vuur af, de margarine, de Italiaanse kruiden en zout toe en roer totdat de margarine is gesmolten in de melk. Kluts het ei en voeg deze, samen met de gist, toe aan de melk. 
*Wacht even tot de melk onder de 63 graden is, anders stolt het ei.*
Zeef de bloem in gedeelten door de melk. Kneed met de hand totdat er een samenhangend deeg ontstaat.
*Ik had iets meer bloem nodig voor het brooddeeg. Het deeg is goed als het nog net een beetje aan je vinger plakt, als plakband. En ik kneed wel wat langer dan "tot het samenhangt": ik kneed tot het soepel en elastisch is, omdat het brood is.*
Vorm een bal en laat deze, in een schaal, afgedekt met een vochtige theedoek, op een warme, tochtvrije plek, ongeveer een uur rijzen.

Verwarm de oven voor op 200 graden. 
Vet de ovenschaal in en bestuif met bloem. Meng de margarine en de pesto. Rol het deeg, op een met bloem bestoven oppervlak, uit tot een grote lap deeg. Druk hier rondjes uit met een doorsnede van ongeveer 5 cm. 
Smeer op ieder rondje een beetje van het pestomengsel. Vouw ieder rondje tweemaal dubbel en zet in de ovenschaal. 
*Ik heb het brood ook nog met losgeroerd ei bestreken, voor een mooie glans.*
Bak in de voorverwarmde oven van 200 graden voor ongeveer 40 minuten, draai na 10 minuten de oven omlaag naar 175 graden om verbranding te voorkomen. 
*Ik heb mijn heteluchtoven 30 minuten op 190 en 10 minuten op 160 laten bakken, en het brood was mooi gaar.*

Als je ook de variaties wilt, of meer recepten, dan moet je zelf Erica's boek maar kopen! :-) En kijk ook even naar de Facebookpagina die bij haar boeken hoort: https://www.facebook.com/lekkerzonderkoemelk

Walnotencake met kaneel - kast vol kookboeken 46

Het blad "Australian Women's weekly" is een populair maandelijks (!) tijdschrift. Soms geven ze specials uit, die eruit zien als dikke magazines, maar omdat ze het zelf "book" noemen, mag mijn special meedoen met "Mijn kast vol kookboeken". 
Kennelijk had een Schotse dame een abonnement op dit Australische tijdschrift, anders had ik het niet in Dumfries in een kringloopwinkel gevonden :-)

De special die ik vond, heet "100 classic cakes". Meer is het ook niet: 100 recepten, een index, een omrekentabel en een woordenlijst. Maar dan heb je ook wel driedubbelgeteste recepten voor 100 klassiekers. Angel food cake, black forest cake, New York cheesecake, hummingbird cake...

Ik heb gekozen voor walnotencake met kaneel, een recept waar ik alles voor in huis had en dat makkelijk melkvrij te maken is. Het is wel een zwaar product: er zitten even veel calorieën in als in 10 grote gevulde koeken! Maar dat geldt ook bijna voor een Nederlandse cake met 200 gram bloem, boter, suiker en ei.

Overigens heb ik in aflevering 16 ook al gekozen voor een walnotenkoek met kaneel. Die was wat steviger - deze is een cake en hij wordt ook nog eens met siroop doordrenkt. 

Walnotencake met kaneel
(Cinnamon & walnut syrup cake)

3 eieren
165 gram fijne kristalsuiker
110 gram zelfrijzend bakmeel
3 theelepels kaneel
185 gram roomboter, gesmolten (of geklaarde boter / ghee)
80 gram grofgehakte walnoten
Voor de suikersiroop:
220 gram fijne kristalsuiker
180 gram water
(Ik heb maar de helft van de siroop gebruikt, dat was meer dan genoeg.)

1. Verwarm de oven voor op 180 graden, 160 als je een heteluchtoven hebt. Vet een vierkante 23-cm vorm in, en bekleed met bakpapier.
2. Klop de eieren in een kleine mengkom met de mixer, tot het dik en romig is. Voeg de suiker geleidelijk toe, voeg nieuwe toe als de vorige is opgelost. Klop de gezeefde bloem en kaneel erdoor, in twee delen. Klop de gesmolten boter erdoor en roer vervolgens de walnoten erdoor.
Doe in de bakvorm en bak 30 minuten. 
3. Maak ondertussen de siroop, want die moet straks heet over de hete cake. Doe daarvoor suiker en water in een pan, breng al roerend aan de kook en kook 5 minuten zachtjes, zonder deksel. 
4. Laat de cake vijf minuten staan en keer hem dan om. Er staat: op een fijn rooster, maar daar is de cake veel te delicaat voor. Op een snijplank werkt beter. Giet de hete siroop over de cake (ik heb dus maar de helft gedaan). 
Eet de cake warm of koud (maar ik adviseer op kamertemperatuur). 

Was het lekker? Jawel. Maar niet zo lekker dat ik hem nog eens wil maken. Als je van zachte, zoete cake houdt, en van kaneel en walnoten, dan is dit wat voor jou. 

---
Voor meer informatie over het project "Mijn kast vol kookboeken", klik hier.