27 oktober 2019

Weesper Moppen - kast vol kookboeken 53

In mijn serie "Mijn kast vol kookboeken" vandaag aflevering 53, over:

Het Nederlands Bakboek
Recepten en historische verhalen voor de thuisbakker
van Gaitri Pagrach-Chandra

Van 2007 tot 2017 organiseerde Fusina Verloop met haar Wonderneming de verkiezing "Kookboek van het jaar". Het ging om boeken die in het afgelopen jaar in Nederland en Belgiƫ waren uitgekomen. In 2012 won het Nederlands Bakboek de hoofdprijs. Ik begrijp dat. Het is een fantastisch boek.

Dit zijn de winnaars per jaar:
2017 The Green kitchen at home (David Frenkiel en Luise Vindahl)
2016 Smokey Goodness (Jord Althuizen)
2015 Spuntino (Russell Norman)
2014 Koken tussen Vulkanen (Ko Sliggers)
2013 Polpo (Russell Norman)
2012 Het Nederlands Bakboek (Gaitri Pagrach-Chandra)
2011 Kookkaravaan (Yassine Nassir, Annelies Dollekamp, Marcel van Silfhout)
2010 Home Made (Yvette van Boven)
2009 12 maanden lekker eten (Albert Heijn)
2008 Raapsteeltje (Simone Kroon en Sandor Schiferli)
2007 De keuken van ons moeder (Filip Verheyden) 

Heb je ook de neiging om die allemaal te gaan kopen? Ik wel. Maar ik beheers me.

Gaitri Pagrach, zelf van Indiase komaf, kwam in Nederland wonen met haar Nederlandse man. Toen ze hier de culinaire roots probeerde te onderzoeken, leidde dat nergens toe, want "Nederlanders hebben geen kookcultuur".
Maar bij de bakker ontdekte ze allemaal traditioneel lekkers - en dat wilde ze stuk voor stuk zelf kunnen maken. Ze dook in onze oudvaderlandse recepten, en schreef dit boek, eerst voor de Engelse markt (Windmills in my oven), en toen voor de onze.
de Engelse versie

Het boek bevat niet alleen 87 heerlijke recepten, maar ook oude foto's van bakkers, vooral uit de tijd tussen de eerste en de tweede wereldoorlog, en net na de tweede. Elk hoofdstuk begint met een paar bladzijden geschiedschrijving, heerlijk om te lezen. De hoofdstukken zijn:
brood (bijv. Zeeuws kruidbrood)
kruidkoek (bijv. Oudewijvenkoek)
taart, koek en kleine traktaties (bijv. Oranjekoek)
vlaaien (bijv. paptaartjes)
koekjes (bijv. Janhagel)
pannenkoeken (bijv. drie-in-de-pan)
wafels (bijv. nieuwjaarsrolletjes)
en feest-eten (bijv. kruidnoten).

Mijn man heeft zeker tien keer het recept voor Zeeuws kruidbrood gebruikt, omdat het echt hetzelfde brood is als hij vroeger bij opa in Middelburg kreeg. En de amandelrondo's uit dit boek zijn ook heel erg de moeite waard.
Maar voor dit blog heb ik gekozen voor een eenvoudig, traditioneel koekje:
de Weesper mop.




Weesper Moppen stammen uit de 18e eeuw en komen uit - je raadt het al - Weesp. Weesp
is een kleine vestingstad in Noord-Holland, met stadsrechten sinds 1355. In 1988 hebben ze er een wereldrecord gevestigd met de grootste Weesper Mop: 115 kilo. Daar is toen een klein standbeeldje van gemaakt, zie foto: de Weesper Moppenbakker.

Een Weesper Mop is bijna gebakken amandelspijs. Maar dan met wat meer suiker, wat citroenrasp en een suikerlaagje. Het is weliswaar heel makkelijk, maar je moet het recept wel even goed hebben. Bij mijn eerste poging was het "deeg" te dun, en liep het koekje uit. Die waren ook heel lekker, overigens!

Je kunt een weesper mop vergelijken met de kokosmakroon (maar dan noten in plaats van kokos), maar ook met de verfijnde French Macaron (die met eiwitschuim en amandelmeel is gemaakt).
Een opvallende eigenschap is dat ze zowel melkvrij als glutenvrij zijn.

Ik ben wel een beetje creatief geweest met het recept. In het recept stond kant en klaar amandelspijs, maar ik maak dat graag zelf - en bovendien had ik het niet in huis. Verder had ik ooit gelezen dat je amandelspijs ook met andere noten kunt maken, Rutger van den Broek gebruikt bijv. vaak pecanspijs. Daarom heb ik mijn spijs gemaakt met gemengde noten. Daardoor wordt het koekje donkerder dan het origineel, maar ook voller en interessanter van smaak.
Als je zelf spijs maakt, moet je een beetje proberen met de hoeveelheid ei. Het moet net genoeg zijn om het deeg te laten "pakken", als je te veel gebruikt, loopt het koekje uit.
Hieronder staan de hoeveelheden die ik uiteindelijk zelf gebruikt heb. De instructies zijn een mengsel van het recept van Gaitri Pagrach, mijn eigen ervaringen en informatie van internet.

150 gram gemengde noten
180 gram kristalsuiker (plus een paar lepels suiker voor het laagje)
41 gram ei
1 theelepel gemalen, gedroogde citroenschil (andere soorten prima)
1 theelepel amandelextract (voor de geur vooral)

En je hebt een apparaat nodig waarmee je noten tot poeder kunt malen.
En anders kun je ook notenmeel kopen, amandelmeel of andere noten. Let erop dat er niks anders dan noten in mag zitten.

Zo pak je het aan:
Maal de noten met de suiker tot poeder. Maal niet te lang door, dan wordt het pasta omdat de olie vrij komt. (Of: meng het notenmeel met de suiker.)
Meng de citroenschil er goed door.
Voeg amandelextract en ei toe, en kneed tot het een samenhangend "deeg" is.
Maak er met behulp van plasticfolie een rol van 40 centimeter van (of 2 van 20 cm). 
Snijd de rol in 20 plakjes, en duw die met beide snijkanten in de suiker.
Laat 20 minuten liggen om te drogen. 
Leg ze op bakpapier op de bakplaat.
Bak de koekjes 10 minuten op 200 graden, tot de randjes net beginnen te bruinen.
Ik heb, om een egaal resultaat te krijgen, bij mijn tweede poging tien koekjes in een cirkel op een springvormbodem gelegd, en die gebakken terwijl ze ronddraaiden in mijn combi-oven. Anders worden sommige koekjes gaarder dan andere.

Mijn eerste poging (de achterste vier koekjes op de foto) gaf te platte koekjes, omdat er te veel ei in zat.
Mijn tweede poging (de voorste vijf koekjes op de foto) gaf koekjes die hun vorm behielden in de oven, maar ze lijken wel wat grover van structuur dan wat je op internet en in kookboeken ziet. Ik weet niet precies waar dat aan ligt, maar het heeft vast iets te maken met mijn gemengde noten :-)
Hoe dan ook: de koekjes uit beide ladingen waren heerlijk. Crunchy van buiten en een beetje taai van binnen.

Laat ik nog even aardig zijn en het recept van Gaitri ook delen.
300 gram amandelspijs, 1 eidooier, en 3 eetlepels suiker voor het buitenlaagje. 
Meng spijs en ei goed, zonder brokjes spijs. Verder hetzelfde verhaal als hierboven.

Ga je ze ook proberen? Ik vind het leuk om je resultaat te zien.


Voor meer informatie over het project "Mijn kast vol kookboeken", klik hier.
Voor mijn galerij met alle afleveringen tot nu toe, klik hier.

Geen opmerkingen: